Zespół pustego nosa – przegląd piśmiennictwa ( 2021 – nr 80)
Zespół pustego nosa jest jatrogenną chorobą spowodowaną zbyt radykalną resekcją struktur anatomicznych jam nosa. Klinicznie objawia się między innymi paradoksalną niedrożnością nosa, dusznością, suchością nosa i gardła, hiposmią oraz zaburzeniami depresyjnymi. Jego patogeneza nadal nie jest dokładnie poznana. Wśród potencjalnie najważniejszych przyczyn zespołu pustego nosa wymienia się zmiany strukturalne jam nosa oraz zniesienie funkcji błony śluzowej na skutek jej zbyt radykalnej resekcji. W diagnostyce tej jednostki chorobowej nie ma opracowanych jednorodnych standardów. Rozpoznanie opiera się głównie na ocenie klinicznej objawów zgłaszanych przez pacjentów, u których przeprowadzono ingerencję chirurgiczną w obrębie jam nosa i zatok przynosowych. W piśmiennictwie podkreśla się konieczność prewencji tego zespołu polegającej na odstąpieniu od nadmiernej ingerencji chirurgicznej. Leczenie zachowawcze opiera się na miejscowym nawilżaniu błony śluzowej, stosowaniu emolientów oraz stymulacji receptora TRPM8 roztworem mentolu poprzez inhalację lub miejscową aplikację. Leczenie chirurgiczne ma na celu odtworzenie warunków anatomicznych zbliżonych do tych poprzedzających operację.